Teleskop adalah cara terbaik dalam usaha kita untuk memahami alam semesta. Dengan membesarkan cahaya dari objek yang jauh, ia membolehkan kita melihat jauh lebih banyak daripada yang kita boleh dengan mata kasar. Tetapi bagaimana kita menentukan kekuatan teleskop?
Faktor seperti ketinggian balai cerap dan saiz cermin yang digunakan memainkan peranan utama dalam hal ini. Berikut adalah 5 teleskop paling berkuasa di planet ini.
Fermi Gamma Ray Space Telescope
Teleskop Angkasa Fermi Gamma Ray, juga dikenali sebagai GLAST, telah dilancarkan pada tahun 2008 dan masih digunakan sehingga kini. Teleskop ini direka untuk mengesan sinar gamma, yang merupakan panjang gelombang cahaya terpendek dan biasanya dipancarkan oleh proses tenaga tinggi di angkasa.
Walau bagaimanapun, sinar gamma biasanya disekat oleh atmosfera Bumi, jadi teleskop ini terpaksa diletakkan di luar atmosfera untuk menjadi berkesan.
Dengan mengumpul sinar gama, GLAST boleh memberikan pandangan tentang lubang hitam supermasif, bintang neutron dan kuasa, serta zarah subatomik pada tenaga yang jauh lebih besar daripada yang dilihat dalam pemecut zarah berasaskan tanah dan ahli kosmologi memperoleh maklumat berharga tentang kelahiran dan evolusi awal Alam semesta.
Teleskop Keck
Teleskop Keck, satu-satunya teleskop yang terletak di Bumi, dikendalikan bersama oleh Caltech dan Universiti California di gunung Mauna Kea di Hawaii. Dibina pada tahun 1992 dan 1996, masing-masing, Keck 1 dan Keck 2 mempunyai diameter cermin 32.8 kaki (10 meter), lebih besar daripada beberapa teleskop paling berkuasa di dunia.
Kedua-dua teleskop Keck dilengkapi dengan optik pancaran laser, membolehkan mereka mengatasi kekaburan yang disebabkan oleh herotan atmosfera. Teknologi canggih ini memastikan pemandangan langit malam yang jelas dan tepat.
Teleskop ini dianggap sebagai salah satu yang paling berkuasa di dunia kerana ketinggiannya 13,599 kaki di atas paras laut, yang memberikan kurang gangguan atmosfera berbanding di paras laut.
Teleskop Angkasa Spitzer
Teleskop Spitzer ialah teleskop unik yang direka untuk mengesan panjang gelombang inframerah, yang biasanya tidak boleh dilihat melalui teleskop optik.
Untuk memastikan teleskop kekal cukup sejuk untuk mengumpul data, ia diletakkan dalam orbit heliosentrik, iaitu 0.1 unit astronomi dari Bumi setiap tahun - bersamaan dengan 10 juta batu.
Teleskop ini mampu melepaskan haba berlebihannya ke dalam ruang hampagas, membolehkannya berfungsi dengan penyejuk minimum dalam bentuk helium cecair.
Selepas 16 tahun beroperasi, teleskop Spitzer telah ditamatkan perkhidmatannya pada tahun 2020.
Teleskop Angkasa Hubble
Dinamakan sempena ahli astronomi Edwin Hubble, Teleskop Angkasa Hubble (HST) ialah sebuah teleskop mengorbit Bumi yang telah merevolusikan astronomi sejak dilancarkan pada tahun 1990.
Kedudukannya di luar atmosfera Bumi membolehkannya menangkap imej optik yang tajam walaupun objek yang paling samar.
Penemuan galaksi di luar Bima Sakti dan ciptaannya mengenai Peraturan Hubble, yang mengira kadar pengembangan ruang, telah memainkan peranan penting dalam membantu ahli astronomi memperoleh pemahaman yang lebih baik tentang banyak masalah asas astrofizik.
Sejak dilancarkan pada tahun 1990, Teleskop Angkasa Hubble telah membolehkan orang ramai menyaksikan kehebatan angkasa lepas.
Walaupun saiz cerminnya agak kecil iaitu 7.8 kaki (2.4 meter), berbanding cermin 330 kaki beberapa teleskop di Bumi, Hubble telah mencapai kejayaan yang luar biasa.
Ini disebabkan oleh fakta bahawa lokasinya di atas atmosfera bermakna ia tidak perlu berhadapan dengan herotan atmosfera, tidak seperti teleskop di Bumi. Ini membolehkan Hubble mengambil gambar yang jelas dengan cermin kecilnya.
Teleskop Angkasa James Webb
Teleskop Angkasa James Webb (JWST) ialah balai cerap inframerah termaju, kerjasama antara NASA, Agensi Angkasa Eropah dan Agensi Angkasa Kanada.
Ia pada mulanya dikenali sebagai Teleskop Angkasa Generasi Baru (NGST) dan dinamakan semula pada tahun 2002 untuk menghormati pengarah kedua NASA, James E. Webb. JWST ditetapkan untuk menggantikan dan menambah baik dengan ketara pada Teleskop Angkasa Hubble.
Pada penghujung tahun 2021, Teleskop Angkasa James Webb telah dilancarkan ke orbit mengelilingi matahari, terletak pada jarak 1.5 juta kilometer dari Bumi.
Dengan cermin berukuran 21 kaki dan 4 inci lebar, ia merupakan teleskop paling berkuasa yang tersedia untuk saintis hari ini, mampu memerhati objek sehingga 13.6 bilion tahun cahaya jauhnya, julat yang jauh lebih besar daripada 10 bilion tahun cahaya Teleskop Hubble.
Dua matlamat utamanya adalah untuk meneroka alam semesta awal dan atmosfera exoplanet, dan dengan pelancarannya baru-baru ini, James Webb pasti akan mendedahkan banyak lagi rahsia baru dan menarik alam semesta yang akan manusia terokai.